Dit IDEE beschrijft hoe je studenten kunt motiveren door opdrachten aan te laten sluiten bij hun belevingswereld en leefwereld.

Voorbeeld uit de praktijk

Bij de Faculteit Bedrijfskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam wordt het vak Statistische Methoden en Technieken gegeven. Studenten krijgen bij dit vak onder andere de opdracht om (de samenhang tussen) kwantitatieve gegevens te analyseren. Hierbij moeten verklarende modellen worden opgesteld en veronderstelde samenhangen tussen variabelen worden getoetst. De resultaten van de analyses moeten worden samengevat in een caseverslag. De benodigde kwantitatieve gegevens voor de case kunnen uit allerlei bronnen worden genomen, maar hebben dit jaar betrekking op de studenten zelf. De gegevens zijn verzameld aan de hand van een uitgebreide online survey die door de studenten aan het begin van het vak is ingevuld. Het onderwerp voor de case is elk jaar weer anders (mede om fraude te voorkomen), maar sluit zoveel mogelijk aan bij de belevingswereld en/of leefwereld van de studenten. Dit jaar was het thema effectief studiegedrag voor de studie Bedrijfskunde. Afgelopen jaar werd op vergelijkbare wijze ten behoeve van een tentamen bijvoorbeeld de houding van studenten ten opzichte van interventie in Irak gemeten.

Uit de evaluaties van het vak bleek de gekozen aanpak effectief. Ondanks de zwaarte van het vak, zijn de studenten over het algemeen positief over deze opzet. Met name wordt genoemd het feit dat het onderwerp van de case-opdracht over hen zelf ging. Hoewel het invullen van de survey niet verplicht was, was de respons zeer hoog: binnen vier dagen hadden 370 van de 450 studenten de vragenlijst ingevuld. De docent ontving zelfs bezorgde reacties van studenten die de survey wel wilden invullen, maar daar om een of andere technische reden niet in slaagden.

Doel

De docent kan opdrachten beter laten aansluiten op de belevingswereld en leefwereld van studenten.

Wanneer te gebruiken

Bij ieder vak waarbij sprake is van individuele en/of groepsopdrachten en waarbij de inhoud / het onderwerp van die opdrachten aangedragen kan worden door de studenten zelf.

Aandachtspunten bij de voorbereiding

1. Bedenk hoe je studenten meer zou kunnen betrekken bij het samenstellen van hun eigen opdrachten. In het praktijkvoorbeeld liet de docent studenten bijvoorbeeld een online survey invullen. De docent stelde vervolgens de ruwe data die met de survey verzameld was, beschikbaar aan de studenten. De studenten moesten allerlei analyse -en verwerkingsopdrachten met die data uitvoeren. Je kunt de informatie die door studenten gegenereerd wordt ook gebruiken voor het maken van tentamenvragen, als startpunt voor een discussie (zie ook: Hoe laat je studenten voorafgaand aan een college reageren op stellingen?), enz.
2. Kies een onderwerp voor de opdracht dat aansluit bij de belevingswereld van de studenten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan muziek, vakantie, uitgaan. Je kunt tevens kijken naar de leefomgeving van studenten, zoals bijvoorbeeld de kwaliteit van de kantines op de universiteit, woonsituatie etcetera, of naar het studiedomein, zoals economie, sociologie, psychologie of bedrijfskunde Ten slotte kun je ook kiezen voor een actueel onderwerp.
   • Je kunt studenten ook zelf interessante onderwerpen laten aandragen. Vraag in een van de eerste colleges aan studenten om suggesties voor onderwerpen voor het tentamen, case, of welk soort opdracht je ook in gedachten hebt. Op deze manier betrek je studenten nog meer bij de opdracht.
   • Kijk in het universiteitsblad om ideeĆ«n op te doen voor onderwerpen die aansluiten bij de belevingswereld van de studenten.
3. Zoek in de literatuur en op internet naar bestaande vragenlijsten over het gekozen onderwerp. Het is hierbij wenselijk om eerder gebruikte (gevalideerde) schalen te achterhalen. Dit scheelt niet alleen tijd (je hoeft de vragen immers niet zelf te bedenken), maar draagt ook bij aan de validiteit van de vragenlijst en aan de uitvoering van de case-opdracht door studenten.
   • Je kunt studenten ook zelf laten zoeken naar gevalideerde schalen en / of de vragenlijst door de studenten laten samenstellen (vragen bedenken, schalen maken, schalen valideren). Op deze manier doen studenten ook vaardigheden op in het construeren van vragenlijsten.
4. Stel de vragenlijst samen en verwerk deze in een online survey. Een overzicht van pakketten voor websurveys is te vinden op http://directory.google.com/Top/Computers/Software/Marketing/Surveys/. Je kunt uiteraard ook gebruik maken van de surveymogelijkheden van de gebruikte digitale leeromgeving.
   • Let erop dat de verzamelde data eenvoudig te exporteren is naar Excel of naar een statistisch verwerkingsprogramma, zoals SPSS for Windows.
5. Laat studenten de online survey invullen.
6. Verwerk de data.
7. Formuleer een opdrachtomschrijving voor de studenten, waarin je duidelijk beschrijft wat ze met de data moeten doen en hoe ze beoordeeld worden.
   • Laat een aantal studenten/ studentassistenten de opdracht ‘tegenlezen’
     (feedback geven op aspecten als duidelijkheid, aantrekkelijkheid, enz.)

Aandachtspunten bij de uitvoering

• Maak de opdrachtomschrijving en de verzamelde data beschikbaar voor de studenten.
• Laat studenten weten wanneer je beschikbaar bent voor het beantwoorden van vragen of voor het geven van feedback. Leg het initiatief hiervoor bij de studenten.
• Evalueer de opdracht. Laat studenten eventueel suggesties doen voor het verbeteren/ uitbreiden van de opdracht, bijvoorbeeld een nieuw onderwerp of interessante sites.

Randvoorwaarden

Het maken van een goede vragenlijst en het verwerken van de resultaten kan veel tijd in beslag nemen. Docenten met enige onderzoekservaring zouden deze aanpak echter vrij snel moeten kunnen implementeren.

Zie ook

Hoe kun je studenten motiveren om actief bij te dragen aan een online cursus?