Thema – Gebruik en misbruik van sociale software

Auteur: Ivan D’haese, Frank Sierens

Er is in het onderwijs groeiende belangstelling voor het gebruik van zogenaamde sociale software. In deze bijdrage (overigens gereviseerd via Google Docs & Spreadsheets) willen we een overzicht geven van tot deze categorie van software horende tools die in een onderwijscontext kunnen worden gebruikt, maar willen we evenzeer wijzen op mogelijke valkuilen of vormen van onefficiƫnt gebruik ervan (hier beperkt tot ƩƩn mogelijke valkuil per software toepassing).

Geplaatst op 29-11-2006

Competenties aantonen m.b.v. (streaming) video

Auteur(s): Kees-Jan van Oorsouw, Esther van der Linde Organisatie(s): Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Steeds meer onderwijsinstellingen bieden competentiegericht onderwijs aan. De student moet aantonen over bepaalde competenties te beschikken om studiepunten te krijgen. Dit gebeurt nu voornamelijk door documenten en gesprekken. Video is echter een uitstekend middel om competenties aan te tonen. Dit IDEE laat zien hoe je dit kan doen.

Geplaatst op 07-11-2006

Samen online onderzoek doen

Auteur(s): Gert-Jan Verheij, Marjon Bruinsma Organisatie(s): Rijksuniversiteit Groningen, Universitair Onderwijscentrum (UOCG)

Met behulp van de vragenlijst functie van een dlo kunnen studenten samen vragenlijsten ontwerpen en afnemen en zo samen onderzoek doen.

Geplaatst op 12-10-2006

Huiswerkopgaven laten uitwerken met een wiki

Auteur(s): Annemiek Wieland Organisatie(s): Risbo

Dit IDEE beschrijft hoe u een wiki kunt inzetten om studenten gezamenlijk huiswerkopgaven te laten uitwerken. Doordat studenten elkaars opgavenuitwerkingen kritisch moeten bestuderen, leren zij veel van elkaar. Ook kunt u de wiki (inclusief inhoud) in een nieuw collegejaar hergebruiken. Op die manier ontstaat er tevens een kennisbank die elk jaar groeit.

Geplaatst op 12-09-2006

Kennis delen met social bookmarking

Auteur(s): Annemiek Wieland Organisatie(s): Risbo

Dit IDEE beschrijft hoe docenten en studenten op een eenvoudige wijze relevante online bronnen met elkaar kunnen delen. Studenten kunnen deze bronnen raadplegen bij en verwerken in opdrachten en scripties, e.d.

Geplaatst op 12-09-2006

Volledig online PGO

Auteur(s): Martin Rehm, Dominique Waterval, Bart Rienties Organisatie(s): Universiteit Maastricht

Dit IDEE beschrijft hoe je Probleem Gestuurd Onderwijs (PGO) ook volledig online kunt verzorgen, gebruikmakend van een digitale leeromgeving.

Geplaatst op 04-05-2006

Thema – Samenwerkend Leren

Auteur: Maarten van de Ven

Computerondersteuning bij samenwerkend leren staat volop in de belangstelling. In de onderwijspraktijk wordt door de toenemende invoering van studentgerichte onderwijsvormen zoals competentiegericht onderwijs, probleemgestuurd onderwijs (PGO) of projectonderwijs steeds meer gebruik gemaakt van verschillende vormen van samenwerkend leren. In de onderzoekspraktijk is de laatste jaren zowel binnen als buiten Nederland veel onderzoek naar samenwerkend leren gedaan. Voor Nederland blijkt dit onder meer uit een aantal proefschriften die de afgelopen jaren over dit onderwerp zijn verschenen (zie de referenties hieronder).

Samenwerkend leren is, mits goed uitgevoerd, een vorm van actief leren waarin studenten leren door gezamenlijk een groepsopdracht uit te voeren. Studenten bouwen hierbij kennis op door met elkaar van gedachten te wisselen over inhoudelijke onderwerpen, door afspraken te maken over verdeling van het werk, door samen oplossingen voor een probleem te vinden en door samen aan een product te werken (Jacobs, 2002). De docent structureert het samenwerkingsproces of begeleidt de studenten bij het zelf structureren van dat proces.

Samenwerkend leren, al dan niet ondersteund met computers, kent vijf basiselementen (Johnson & Johnson, 1994):

  • Positieve wederzijdse afhankelijkheid. Studenten hebben elkaar nodig om de groepsopdracht tot een goed einde te kunnen brengen.
  • Individuele verantwoordelijkheid. Bij het uitvoeren van de groepsopdracht is iedere individuele student aanspreekbaar op de uitvoering van de hem toebedeelde taken.
  • Stimulerende, onderlinge interactie. Studenten communiceren tijdens de uitvoering van de opdracht op een stimulerende en motiverende wijze met elkaar.
  • Aandacht voor individuele samenwerkingsvaardigheden. Studenten spreken elkaar aan op hun samenwerkingsvaardigheden. Begeleiders bieden ondersteuning bij het aanleren van opdoen van samenwerkingsvaardigheden.
  • Aandacht voor groepsprocessen. De groep studenten houdt zelf, eventueel onder begeleiding van de docent, het onderlinge samenwerkingsproces in de gaten.

Ook Digit@le Did@ctiek bevat een groot aantal ideeƫn over samenwerkend leren. Hieronder worden drie aspecten van het ondersteunen van samenwerkend leren met behulp van ICT nader besproken.

Geplaatst op 30-10-2005

Een wiki gebruiken voor gezamenlijke kennisopbouw

Auteur(s): Cindy De Smet, Ivan D’haeseĀ  Organisatie(s): Hogeschool Gent

Met een wiki kunnen verschillende (generaties) studenten verder bouwen aan een bestaand kennisgeheel of kunnen kleinere opdrachten in een later stadium samengevoegd worden tot een grotere eenheid. De studenten leren verder bouwen op bestaande kennis, samenwerken binnen een gestructureerd geheel en er is interactie mogelijk buiten de eigen schoolgemeenschap.

Geplaatst op 15-09-2005

Groepswerk ondersteunen m.b.v. virtuele ‘projectkantoren’

Auteur(s): Karen Jager, Hans Maier, Annemiek Wieland Organisatie(s): Avans Hogeschool, Risbo

Dit IDEE beschrijft hoe je studenten een eigen online werkomgeving kunt bieden, waarbinnen ze hun project kunnen uitvoeren en beheren.

Geplaatst op 03-03-2004

Online ijsbrekers

Auteur(s): Gerard Baars, Karen Jager Organisatie(s): Risbo

In dit IDEE worden voorbeelden gegeven van opdrachten die je in kunt zetten om het spreekwoordelijke ‘ijs te breken’ tussen deelnemers aan een online vak.

Geplaatst op 15-08-2003