Dit IDEE helpt docenten kiezen welke vormen van feedback zij kunnen gebruiken in hun digitale leeromgeving.
Doel
Het doel van dit IDEE is om docenten te helpen kiezen welke vormen van feedback zij kunnen gebruiken in hun digitale leeromgeving.
Wanneer te gebruiken
- Als een docent de student tijdens het leerproces inzicht wil geven in zijn cognitieve beheersing van de lesstof;
- Als een docent de student tijdens het leerproces inzicht wil geven in zijn studeergedrag of -houding;
- Als de student moet leren feedback te geven op prestaties of houding van medestudenten of anderen (bijvoorbeeld patiënten).
Aandachtspunten bij de voorbereiding
- Ga vooraf na waarop je de student feedback wilt geven:
- op de cognitieve beheersing van de lesstof?
- op de mate van inzicht in de stof?
- op zijn of haar studeergedrag?
- Hoeveel tijd kun je in het geven van de feedback steken? Is het met de beschikbare tijd mogelijk om alle studenten individueel commentaar te geven of zoek je naar andere vormen?
- Zoek in het onderstaande schema naar een passende vorm van feedback.
- Kijk bij “zie ook” naar uitgewerkte voorbeelden van deze vormen van feedback.
Aandachtspunten bij de uitvoering
Bijgaande plaatje geeft een overzicht van mogelijke vormen van feedback binnen de digitale leeromgeving en overwegingen die de keus bepalen.
Tip
Voor het groepsproces kan het van belang zijn om individuele feedback te geven en dit tegelijkertijd ook aan de andere groepsleden kenbaar te maken. Bijvoorbeeld als iemands gedrag navolging verdient. Als de feedback alleen voor de ontvanger van waarde is kun je dat beter individueel houden.
Achtergrondinformatie
Feedback betekent “terugkoppelen” en is onlosmakelijk verbonden aan leerprocessen: het is bedoeld om studenten inzicht in hun eigen leerproces of functioneren te geven. Dit is bedoeld om het leren effectiever te maken.
Feedback geven is in feite informatie verstrekken over hoe het gedrag van iemand door een ander wordt waargenomen, begrepen en ervaren. Het doel is dat dit gedrag versterkt wordt of verandert.
Er kan een onderscheid gemaakt worden in de vorm en de inhoud van feedback. Een veel gebruikte vorm van feedback is procesmatige feedback, die terugkoppeling geeft over leergedrag of houding van iemand in het onderwijsproces. Inhoudelijke feedback geeft informatie over cognitieve vorderingen van de student.
Daarnaast kan feedback verschillende doelen dienen: ondersteunend of corrigerend. Ondersteunende feedback (of positieve feedback) zorgt ervoor dat goed werk beloond wordt en effectief gedrag wordt versterkt. Voorbeelden hiervan zijn een goed cijfer voor een proeftoets, een bedankje voor de interessante bijdrage aan een discussie of een concrete aanbeveling om het te maken werkstuk te verbeteren. Deze vormen van feedback zijn erop gericht het zelfvertrouwen van de student groter te maken, meer inzicht te geven in het eigen functioneren en het studievertrouwen te vergroten.
Corrigerende feedback (of negatieve feedback) is bedoeld om ‘slecht’ werk te verbeteren en niet-effectief gedrag bij te sturen en te veranderen. Voorbeelden hiervan zijn een slechte score op een tentamen of een onvoldoende beoordeling door een medestudent. Het gevolg van dergelijke feedback kan zijn dat de student zijn of haar gedrag verandert: de stof beter gaat bestuderen of een actievere leerhouding aanneemt.
Om daadwerkelijk een verandering teweeg te brengen, is het zinvol een alternatief aan te bieden: aangeven welk gedrag men wel wenst van de student of welke fouten gemaakt zijn.
Het doel van de feedback is dus om de student de kans te geven de lesstof beter te bestuderen of de houding te veranderen. In een activerende leeromgeving is het belangrijk om de studenten gemotiveerd te houden en te stimuleren hun eigen leerproces in de hand te nemen. Door versterking/beloning van gedrag, door het corrigeren van bestaand gedrag en door het geven van alternatieven kan de student effectiever gaan leren. Soms is het handig daarbij gebruik te maken van een digitale leeromgeving.
Uit een omvangrijke meta-analyse van Black & Wiliam (1998) blijkt dat formatieve (diagnostische) toetsen in veel gevallen een duidelijk positief resultaat heeft op leerresultaten van studenten, mits de student feedback krijgt bij de gegeven antwoorden. Het is voor de student immers niet alleen van belang inzicht te krijgen in de relatieve positie in de totale groep studenten, maar ook in de eigen tekortkomingen (Dousma e.a., 1997).
Dousma e.a. (1997) noemen als belangrijke voordelen van formatieve toetsen dat de student zijn leren eerder kan bijsturen en bijvoorbeeld door een extra inspanning tijdverlies kan voorkomen. Dat kan alleen als er gerichte feedback is over de goede en foute antwoorden. Verder kan er met formatieve toetsen meer ruimte worden geboden voor individuele verschillen in leertempo.
Literatuur
Black, P. & D. Wiliam (1998). Assessment and classroom learning. In: Assessment in Education: Prin-ciples, Policy & Practices, Vol 5, 1, p. 7-68
Dousma, T. A. Horsten & J. Brants (1997). Tentamineren. Hoger Onderwijs Reeks. Groningen: Wolters-Noordhoff
Zie ook
Hoe laat je studenten feedback aan elkaar geven via een discussieplatform?
Hoe maak je zelfdiagnostische toetsen met feedback?