Auteur(s): Jan Folkert Deinum Organisatie(s): Rijksuniversiteit Groningen

Online cursussen zijn veel sterker tekstueel en beeldend dan reguliere colleges. Voor studenten met een visuele beperking kan dat nadelig zijn, maar er zijn voor docenten voldoende middelen om die nadelen te beperken.

Voorbeeld uit de praktijk

Annemarie studeert psychologie. Zij is blind. Haar opleiding maakt sinds een aantal jaren enthousiast gebruik van een digitale leeromgeving. Voor Annemarie was dat in eerste instantie een probleem, omdat zij juist bij hoorcolleges heel veel informatie kon halen. Inmiddels zijn er echter een aantal voordelen voor Annemarie dankzij de Digitale Leeromgeving. Zo wordt voor het maken van readers veel gebruik gemaakt van artikelen uit elektronische tijdschriften. Deze worden geprint en in de reader gestopt, maar er wordt nu ook in de digitale leeromgeving een link gemaakt naar de betreffende elektronische tijdschriften. Annemarie kan daardoor de artikelen laten voorlezen door tekstleessoftware. Ook Powerpointsheets zijn dankzij de digitale leeromgeving voor Annemarie te volgen: docenten zetten deze sheets in de digitale leeromgeving en Annemarie kan met tekstleessoftware vernemen wat er in de sheets staat.

Andere ervaringen bij dit IDEE worden zeer op prijs gesteld.

Doel

De docent kan in een online course rekening houden met studenten met visuele beperkingen.

Wanneer te gebruiken

In principe altijd, omdat het altijd kan voorkomen dat er een student met visuele beperking in uw groep komt. Het is vrij eenvoudig om van tevoren hiermee rekening te houden. Dat achteraf doen kost bijna altijd meer tijd.

Aandachtspunten bij de voorbereiding

  1. Ga na op welke plaatsen tekst en figuren online worden aangeboden.
  2. Ga voor gekleurde figuren na of kleurenblinden de kleuren in de figuur kunnen onderscheiden (voorzover nodig). Gebruik daarvoor bijvoorbeeld de website http://www.vischeck.com/vischeck/vischeckURL.php waar een webadres of plaatje gecontroleerd kan worden op onderscheid voor verschillende vormen van kleurenblindheid.
  3. Voorzie figuren op het web van een adequate ‘alt’-tekst (bijvoorbeeld ‘Foto Abraham Lincoln’), zodat tekstleessoftware voor blinden en slechtzienden kan voorlezen welk figuur ‘zichtbaar’ is.
  4. Tip: Programma’s als Blackboard en WebCT bieden altijd de mogelijkheid om dergelijke ALT teksten toe te voegen.
  5. Voorzie figuren in een tekstbestand (MSWord, PDF) van een adequate omschrijving (zoals ‘Figuur 1: grafiek van…’), zodat tekstleessoftware voor blinden en slechtzienden kan voorlezen welke figuur ‘zichtbaar’ is.
  6. Zorg ervoor dat letters schaalbaar zijn in grootte. Pas daartoe lettertypes in teksten voor het web (in HTML) Word en PDF niet rechtstreeks in de tekst aan, maar gebruik hiervoor de stijlfuncties. Dat maakt het eenvoudiger om lettergroottes aan te laten passen door de lezer. Voordeel van het gebruik van stijlfuncties is ook dat tekstleessoftware daardoor een titel als titel kan herkennen en niet ziet als ‘gewone’ tekst.
  7. Tip: Pas de lettergrootte van een document aan door in standaardstijl de lettergrootte aan te passen. Als in de hele tekst de lettergrootte groter wordt, is de tekst ook voor visueel beperkten eenvoudig aan te passen.
  8. Wees zuinig met verschillende blokken teksten (denk ook aan menu’s) in een document en op het web. Voor tekstleessoftware wordt het dan erg ingewikkeld om daar nog een ‘verhaal’ van te maken. Trouwens, ook voor mensen met normaal visuele mogelijkheden is een drukke pagina moeilijk om te lezen.

Aandachtspunten bij de uitvoering

Wen u aan om gebruik te maken van stijlen in tekstverwerkingsprogramma’s en bij het opmaken van webpagina’s. Dat kost geen extra tijd en levert veel winst op voor mensen met visuele beperkingen.

Zie ook

www.drempelsweg.nl
SURF (2004). Digitaal onderwijs zonder drempels. Utrecht: SURF

Geplaatst op 17-12-2004 in Algemene aandachtspunten door adminComments Off on Rekening houden met visuele beperkingen

Reageren is niet mogelijk.