Voornamelijk bij inleidende vakken is het belangrijk om studenten een goed begrip te laten ontwikkelen van het begrippenkader dat gebruikt wordt. Door deze inzichten middels een online forum te met elkaar te delen en op elkaar te reageren, wordt een stevigere kennisbasis ontwikkeld.

Voorbeeld uit de praktijk

Op de Technische Universiteit Delft wordt een interfacultair vak gegeven Introduction to e-learning. De studenten die dit vak volgen, zijn afkomstig van verschillende faculteiten en hebben vaak weinig kennis van e-learning. De cursus biedt een introductie op het gebied van e-learning en de toepassingsgebieden daarvan. Elke week wordt een aspect of toepassingsgebied van e-learning onder de loep genomen waardoor de begripsvorming van studenten met betrekking tot e-learning gedurende de cursus steeds verder toeneemt. Om deze begripsvorming te kunnen volgen en met elkaar te kunnen delen, is in de Blackboard-site van het vak een forum aangemaakt met als titel ‘descriptions of e-learning’.

Aan het begin van de cursus (week 1) krijgen de studenten de opdracht om elk een eigen thread (hoofdtak) aan te maken in het forum met hun naam als titel. Er bestaan dan dus evenveel hoofdtakken in het forum als er studenten zijn. Elke week moeten ze naar hun eigen laatste omschrijving van het begrip e-learning kijken, en een nieuwe omschrijving of definitie toevoegen onder hun hoofdtak. De docent en de medestudenten, kunnen alle omschrijvingen elke week lezen, en kunnen zo volgen hoe elke student zijn voortschrijdend inzicht opgedaan tijdens de leeractiviteiten van die week, incorporeert in zijn beschrijving van het begrip e-learning. De docent kan de student indien nodig inhoudelijk bijsturen door een bericht te plaatsen in het forum met de feedback, geplaatst onder de betreffend begripsomschrijving. Tijdens interactieve colleges is te merken dat de student zich op deze manier meer inhoudelijk bij het vak betrokken voelt en actiever deelneemt aan discussies en opdrachten.

Doel

De docent kan begripsvorming van de studenten volgen en kan inhoudelijk bijsturen indien nodig. De docent kan ook het zelfstandig leergedrag van de individuele student en de uitwisseling tussen studenten stimuleren.

Wanneer te gebruiken

Bij (inleidende) cursussen waarbij begripsvorming centraal staat en de begrippen gedurende de loop van de cursus meer vorm kunnen krijgen.

Aandachtspunten bij de voorbereiding

1. Maak een forum aan in de digitale leeromgeving en maak voor iedere student een subforum aan, met als titel zijn naam. Dit laatste kan je ook door de studenten zelf laten doen. De fora zijn voor alle studenten toegankelijk waardoor kennisdeling plaats kan vinden.
2. Bedenk met welke frequentie studenten hun bijdrage aan het forum moeten leveren en wat er gedaan moet worden als dit niet gebeurt.
3. Bedenk welke criteria zullen worden toegepast bij een eventuele beoordeling van de inhoud van de bijdragen.
4. Bedenk welke begrippen centraal zullen staan in het online forum.
5. Bedenk waar en op welke wijze wordt teruggekomen op de inhoud van het online forum met de studenten.

Aandachtspunten bij de uitvoering

• De student voegt regelmatig, bijvoorbeeld elke week na een college of meeting, een bericht (subtak) aan zijn subforum toe met daarin een hernieuwde omschrijving van het centrale begrip.
• De docent kijkt regelmatig (liefst dagelijks) naar het forum. De meeste fora laten duidelijk zien of een bericht nieuw is of oud. Als de docent, na het lezen van weer een hernieuwde omschrijving van het begrip, het gevoel heeft dat de student inhoudelijk de
  ‘verkeerde’ kant opgaat, kan gereageerd worden op het bericht van de betreffende omschrijving. Dit doet de docent simpelweg door een nieuw bericht te plaatsen (dus niet de student apart e-mailen) . Zo kunnen ook de andere studenten baat hebben bij de online interactie van de docent met een individuele student.
• De studenten kunnen ook leren door elkaars omschrijvingen te lezen.
• Is een begrip te omvangrijk voor een individuele student om te omschrijven, laat dan de begripsbepaling en het vastleggen ervan in het forum plaats vinden in groepjes.

Tips

• Laat de student niet alleen op regelmatige basis het begrip omschrijven, maar laat ze hierbij ook aangeven wat er voor gezorgd heeft dat een vorige beschrijving volgens hem niet meer volledig klopt. (Bijvoorbeeld een gelezen boek, internetsite, discussie met een student of een bericht op TV).
• Maak de studenten aan het begin van de cursus (week 1) goed duidelijk met welke frequentie ze hun definitie dienen bij te stellen. Een eenvoudige richtlijn is bijvoorbeeld 1 keer per week (na een college of opdracht).
• Houd er rekening mee dat bij veel begrippen niet één maar heel veel omschrijvingen kunnen passen. De ‘beste’ omschrijving bestaat dan niet echt, maar wel is te bepalen met welke kwaliteit en creativiteit het begrip omschreven is en in welke mate voortschrijdend inzicht is verworven door de student.
• Laat de studenten weten dat er één begripsomschrijving aan het einde van de cursus wordt uitgekozen aan de hand van een aantal criteria (zie tip 3). Geef de betreffende student een gepaste ‘beloning’.
  • Voorbeeld 1: De winnende omschrijving zal op de cursussite/in het dictaat/in een artikel worden opgenomen
  • Voorbeeld 2: De winnende student zal door het universiteits- of faculteitsblad geïnterviewd worde
  • Voorbeeld 3: De winnende student wordt aangewezen door de medestudenten.

Randvoorwaarden

De studenten en de docent moeten de beschikking hebben over een digitale leeromgeving met een forum. Liefst besloten, alleen toegankelijk voor cursisten.