Auteur: Marie-José Verkroost

Online onderwijs moet toegankelijk zijn voor alle studenten, ook studenten met een beperking. Dit themanummer gaat in op de maatregelen die je als docent kunt nemen om de toegankelijkheid van online onderwijs te vergroten. Dit komt uiteindelijk alle studenten ten goede.

Geluid

Het gebruik van geluid in online onderwijs in de vorm van videoclips of geluidsfragmenten is een probleem voor studenten met een gehoorbeperking. Om hieraan tegemoet te komen, moet er voor alle auditieve onderdelen een non-auditieve equivalent worden aangeboden. Deinum (2004a) geeft een overzicht van maatregelen die je kunt nemen hiervoor, zoals bijvoorbeeld het toevoegen van ondertiteling, oplichtende figuren en teksten en goede opnames van het gezicht van de spreker waardoor er kan worden lipgelezen.

Beeld

Toegankelijkheid van het beeld is van belang voor slechtziende en blinde studenten, maar ook voor studenten met dyslexie.

Hulpmiddelen

Slechtzienden en blinden kunnen gebruik maken van een zogenaamde Leesregel om middels braille van het beeldscherm af te kunnen lezen. Op deze leesregel, gekoppeld aan de computer, wordt de menustructuur van het beeldscherm weergegeven waardoor de blinde hier zijn weg in kan zoeken. Daarnaast kan er gebruik gemaakt worden van software die teksten van het beeldscherm opleest. Deinum (2004b) geeft een voorbeeld van en tips voor het gebruik hiervan in het onderwijs.

Standaarden

Op de website van Drempelsweg worden standaarden beschreven voor het ontwerpen van websites voor slechtzienden en blinden. Deze standaarden hebben betrekking op bijvoorbeeld kleurgebruik, opmaak, taal, tabellen en verversing van de website. Er zijn verschillende gereedschappen beschikbaar om bestaande websites te kunnen testen op de toepassing van deze standaarden.

Letters

Voor studenten met dyslexie is het belangrijk dat het lettertype en de lettergrootte aangepast kunnen worden naar eigen behoefte.
Deinum (2004c) gaat hier uitgebreider op in.

Menustructuur

Hoe complexer de menustructuur, hoe moeilijker toegankelijk de website is. Jeff Raskin heeft een alternatief concept voor de standaard menustructuur ontwikkeld, de Zoomable User Interface (ZUI). In een ZUI zijn alle objecten op een computer op het beeldscherm aanwezig. Door in te zoomen op onderdelen hiervan komen onderliggende objecten in beeld. Door de toepassing hiervan zijn geen aparte pop-up schermen noodzakelijk.

Bediening van de computer

Het bedienen van een muis of een toetsenbord kan een probleem zijn voor studenten met een motorische beperking, maar ook voor slechtziende en blinde studenten. Bij motorische beperkingen zullen bijna altijd maatoplossingen gezocht moeten worden omdat de variatie in beperkingen groot is. Deinum (2004d) geeft een voorbeeld van een studente waar een dergelijke oplossing voor gezocht is. Een veel gebruikt hulpmiddel is software die het mogelijk maakt om met behulp van spraakherkenning de computer te besturen. Daarnaast is sinds kort een braille computermuis op de markt.

Digitale Didactiek: E-Journal voor het onderwijs, nummer 8, juni 2005
Geplaatst op 24-06-2005 in Algemene aandachtspunten door adminComments Off on Thema – Toegankelijkheid van digitaal onderwijs

Reageren is niet mogelijk.